KAŞAN (KASHAN) GEZİ REHBERİ – İRAN’DA GÖZLERE BAYRAM

İran’a gelen çoğu gezgin, Kaşan’ı Tahran-İsfahan-Yazd arasında bir geçiş destinasyonu olarak seçiyor. Fakat bizce burası mutlaka görülmeli! Şehrin genel dokusu, görülecek yerleri o kadar güzel ve otantik ki, insana Pers İmparatorluğu zamanındaki İran’ı çok güzel çiziyor. Etkilenmemek mümkün değil.

Kebir Çölü’nün kıyısındaki bu vaha şehir, muhteşem tarihi yapılarıyla, orjinalini koruyan kent dokusuyla ve Tahran’a göre katbekat uygun fiyatlarıyla bizim favori şehrimiz. Kaşan, eski kervan yolunun üzerinde olduğundan uygun fiyatlara çok otantik mekanlarda konaklama imkanı bulabiliyosunuz. Seramik ve çini işleri, ipek ve yün halıları, gül bahçeleri ve gül suyu ile meşhur bu eski şehrin en güzel zamanı gül tarlalarının full çiçek açtığı Nisan ayı.

Kaşan’ın (Kashan) Görülecek Yerleri

Haritayı zoom yaparak detaylı görüntüleyebilirsiniz.

  1. Kaşan Çarşısı
  2. Bozorg Ağa Cami ve Medresesi
  3. Ameriha Hotel
  4. Tabatabei Konağı
  5. Sultan Amir Ahmad Hamamı
  6. Fin Bahçesi
  7. Sialk Tepesi

Kaşan Çarşısı (Kashan Bazaar)

kasan-gezi-rehberi-carsi

Kaşan’nın tarihi çarşısı için İran’nın en iyilerinden diyorlar. Canlı fakat keşmekeş değil. Geleneksel fakat aynı zamanda şaşırtıcı derecede geniş bir ürün yelpazesi var. Özellikle bir iki saatlik de olsa akşamüstünü değerlendirmek için ideal. Çarşının çok kubbeli çatısı 19. yüzyıldan kalma ama çarşının kurulduğu alan 800 yıldır Kaşan’nın en işlek ticaret merkezi. Çarşı bitiminde de kervansaraylar, medreseler, camiler, hamamlar ve tarihi konaklar karşınıza çıkıyor. Özellikle 1868 tarihli kervansaray Khan Amin al-Dowleh Timche, Selçuklulardan kalma Sultan Cami (Masjed-e Soltani), 800 yıllık Mir Amad Cami ve mükemmel simetrik dizaynı ile ünlü Bozorg Ağa Cami çarşı bölgesinde görülmesi gereken yerler. Kervansaray’ın girişlerinden birinde bulunan 19. yüzyılda hamam olan ama şimdilerde işlek bir çay ve nargile mekanı olan Hammam-e Khan akşamüstü keyfi için ideal yer. Ayrıca bir iki kapı yakında şehrin en ünlü pastahanelerinden Nabatrie Ghanadilpati var. Burada Kaşan hamur işlerini ve hindistan cevizli bir kurabiye olan bizdeki coco’ya benzeyen nargili’yi deneyin deriz. Çarşı Cumartesi’den Perşembe’ye 9.00-12.00, 16.30-20.00 saatleri arasında açık. Konum için tıklayın. Haritada 1 numara.

Bozorg Ağa Cami ve Medresesi (Agha Bozorg Mosque)

kasan-gezi-rehberi-bozorg-cami

Bu 19. yüzyıl yapısı aslında hem caminin hem de hala işlek olan bir medresenin bulunduğu bir dini kompleks. Öğrendik ki Bozorg Farsça’da “büyük, muhteşem, harika” anlamına geliyormuş. Özellikle simetrik tasarımıyla ünlü olan bu yapının Eyvan sitilindeki mimarisi ve çinili duvar işlemeleri göz alıcı. İran’ın ünlü mimarlarından Ustad Haj Sa’ban-Ali tarafından yapılan kompleks adeta İran’nın Tac Mahal’i. Nisan ayındaki Nevruz haftaları haricinde giriş ücretsiz. Haftanın her günü sabah 8 akşam 8 ziyarete açık. Konum için tıklayın. Haritada 2 numara.

Kaşan’ın Geleneksel Taş Konakları

kashan-gezi-rehberi
Ameriha Oteli’ni mutlaka gezmeniz lazım!!! Restoranını da tavsiye ederiz.

Şehrin surları içinde kalan tarihi bölgede Kaçar döneminin zengin tüccarlarının birbirinden güzel taş konakları var. 19. yüzyıldan kalma bu taş yapıların çoğu restore edilerek restoran-otel olarak halka açılmış. İyi ki de açılmış! Hepsi birbirinden otantik bu konaklarda mutlaka bir öğle yemeği molası verin deriz. Özellikle şu an bir otel olan Ameriha’nın restoranına ve yemeklerine hayran olduk. Üstelik fiyatlar başkent Tahran’a oranla katbekat uygun. Burası 18. yüzyılda, Kaşan’nın valisi ve ülkenin en zengin adamlarından biri olan İbrahim Halil Ameri için yapılmış. Ameri bu zenginliğe Şah’a silah tedarik ederek ve Tahran-Kerman arasındaki ticaret yollarında güvenliği sağlayarak ulaşmış. Malikane tamamlandığı zaman İran’daki en büyük konutmuş. Konum için tıklayın. Haritada 3 numara.

Kasan-Borujerdi-Konagi
Borujerdi Konağı

Bir diğer önemli konut da halı tüccarı Tabatabei’in evi. 1880 civarında inşaa edilen evin en dikkat çekici özelliği içiçe geçmiş, girift taş rölyefleri, ince sıva işçiliği ve göz alıcı ayna ve vitray detaylarıymış. Evin 3 bölümü varmış bunlar: aile mensuplarının yaşadığı enderun, davetlerde ve eğlencelerde kullanılan birun ve hizmetliler tarafından kullanılan avlu yani khadame. Söylentiye göre, Borujerdi, kendi gibi bir halı tüccarı olan Tabatabei’in kızıyla evlenmek istemiş. Tabatabei bu evlilik için tek bir şart koşmuş. Kızının en az kendisininki kadar güzel bir evde yaşamasıymış. O günden 18 yıl sonra Boroujerdi’nin evi tamamlanmış ve en az gelinin babaevi kadar ihtişamlı olmuş.

kasan-gezi-rehberi-ev

Abbasian evinin sahibi de bir zamanlar zengin bir cam tüccarıymış. Tahmin edersiniz ki bu cam tüccarının evinde pek doğal aynalı ve vitraylı detaylar oldukça dikkat çekici. Evin khadamesi yani avlusu şu an bir restoran ve çay bahçesi olarak aktif bir biçimde değerlendiriliyor. Konum için tıklayın. Haritada 4 numara.

Kaşan’nın dar sokaklarına girdiğinizde evlerin kapılarında biri kalın ve yuvarlak diğeri uzun ve ince olmak üzere farklı sesler çıkaran ikişer kapı tokmağı olduğunu fark ediyorsunuz. Bu, kapıyı çalanın kadın mı erkek mi olduğunun ev sahibi tarafından anlaşılması içinmiş. Eğer kapıya uzun ve ince tokmakla vurulmuşsa gelenin kadın, kalın ve yuvarlak tokmakla vurulmuşsa erkek olduğu anlaşılıyormuş. Böylece ev halkından kapıyı kadının mı yoksa erkeğin mi açması gerektiği karmaşası da ortadan kalkıyormuş. Sonra öğrendik ki aynı uygulama Osmanlı evlerinde de varmış.

Sultan Amir Ahmad Hamamı

kasan-gezi-rehberi-hamam-Sultan-Amir-

Boroujerdi’nin evine birkaç metre yakında 500 yıllık İran hamam kültürünün en güzel örneklerinden biri var. Burası Hammam-e Sultan Mir Ahmad yani Sultan Amir Ahmad Hamamı. En sonuncu restorasyonda hamamın alçısı 17 kat soyularak süt, yumurta beyazı, soya unu limondan yapılma en alttaki, en orijinal alçıya ulaşılmış. Kulağa adeta bir kek tarifi gibi gelse de bu karışımın çimentodan bile daha dayanıklı olduğu söyleniyormuş. Burada mutlaka yapılması gereken şey, hamamın çatısına çıkıp, şehirdeki tüm minareleri ve rüzgar kulelerini görebileceğiniz panaromik manzarayı seyretmek. Konum için tıklayın. Haritada 5 numara.

Kashan Fin Bahçesi

Burası yakın zamanda UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne girmiş, Şah Abbas adına dizayn edilen bu bahçe, içinden şırıl şırıl suların aktığı turkuaz havuzlar, 500 yıllık sedir ağaçları ve çiçek açma zamanı geldiğinde etrafı mis gibi portakal çiçeği kokutan portakal ağaçlarıyla dolu. Fin Bahçesi Kaşan’nın merkezine 9 km güneybatısında kalan Fin Köyü’nde. Buraya ister yürüyerek isterseniz de Kamal al-Molk Meydanı’ndan taksi-dolmuş yaparak gelebilirsiniz. Yürüme opsiyonunu dönüşte kullanmanızı öneririz çünkü Fin Bahçesi Kaşan’a göre biraz yokuş yukarı kalıyor. Konum için tıklayın. Haritada 6 numara.

Sialk Tepe

Burası, İran’daki en zengin ve en eski arkeolojik sit alanlarından birisi. İran’daki en eski yerleşimlere ait kalıntılar, 4. yüzyıldan kalma kap kacaklar, metal eşyalar, taş, kil ve kemikten yapılma ev aletleri buradaki kazılardan çıkarılmış. Sialk Tepe’den çıkarılan arkeolojik buluntuları bugün Paris’teki Louvre, New York’daki Metropolitan Müzesi ve Tahran’daki İran Ulusal Müzesi’nde görebiliyorsunuz. En önemlisi de bazı İran’lıların Mezopotamya’dakilerden bile eski olduğunu savunduğu zigurat (basamaklı piramite benzer tapınak). Her ne kadar burası hala bir kazı alanı olsa da ziyarete açık bazı dönemleri var. Siyalk Tepe, Kaşan ve Fin tam arasında, iksine de 4,5 km mesafede. Konum için tıklayın. Haritada 7 numara.

Kashan Yeme-İçme ve Konaklama

kasan-gezi-rehberi-restoran
Biz Otel Ameriha’yı o kadar  beğendik ki, size Kasan’dan başka alternatif sunamayacağız. Burası varken başka yerleri önermek delilik olur. Şu an otel olarak işletilen bu eski kervansaray güzellikten yıkılıyor. Kaşan’da gecelemeyecekseniz bile burayı görmeniz lazım. Yemeklerini de beğendik. Zaten restoranın sadece ambiyansı bile yeter. Konum için tıklayın. Haritada 3 numara.

Kaşan’ın (Kashan) Tarihi

kasan-gezi-rehberi-tarih

Kaşan’nın 4 kilometre batısındaki Sialk Höyüğü’nden çıkan ve İran’daki yerleşik insan hayatının en eski kanıtları olan kalıntılar, bu bölgenin tarihinin prehistorik çağlara kadar uzandığını gösteriyormuş. Şehrin biraz dışında bulunan 7.000 yıllık Sialk Ziguratı’ndan anlaşıldığı üzere bir şehir olarak Kaşan’nın kuruluşu ise Elam Uygarlığı dönemine denk geliyormuş.

Selçuklu Hükümdarı, Sultan 1. Melik Şah 11.yüzyılda Kaşan’nın merkezine bir kale yapılmasını etrafının da surlarla çevrelenmesini emretmiş. Bu kalenin surları bugün bile Kaşan merkezde görülebiliyor. Selçuklular döneminde (1051-1220) Kaşan, tekstilde, çanak çömlek yapımında ve çinicilikte ünlü hale gelmiş.

kasan-gezi-rehberi-bozorg-camii

Aynı zamanda burası Safevi Hanedanlığı’nın yazlık bölgesiymiş. Çöle yakın bir vaha gibi olan şehirde özellikle Fin Bahçesi (Bagh-e Fin), zaten bahçeleriyle ünlü İran’daki en güzel bahçelerden biri olarak biliniyormuş. Havuzuyla ve meyve bahçeleriyle bu alan, cennetin Pers kültürü perspektifinden 1. Şah Abbas için yaratılmış hali gibiymiş. Şah Abbas Kaşan’a öylesine aşıkmış ki ölünce İsfahan yerine buraya gömülmek istemiş. Tabi burası da Kaçar Hanedanlığı’nın yıkıcı gücünden zamanında nasibini aldığından bahçedeki Safevi döneminden kalan yapılarda mermer taban ve ağaçların peyzajı dışında orijinal kalan kısım yokmuş.

Her ne kadar 1778’deki depremde Şah Abbas Safavi döneminden neredeyse tüm yapılar yerle bir olmuş olsa da Kaşan günümüzde git gide daha popüler bir turistik destinasyon olmaya başlamış. Çünkü burada 18. ve 19. yüzyıllara ait görülmeye değer göz alıcı Kaçar konakları var.

Kaşan’a Ulaşım

kasan-gezi-rehberi-bozorg-aga

Özel araç yada taksi: Tahran’dan araba ile 2.5- 3 saat sürüyor.
Otobüs: Tahran’dan neredeyse her saat başı otobüs var.
En yakın havalimanı: İsfahan. İndikten sonra sizi 45 dakika kadar bir yolculuk bekliyor

İran hakkında daha fazla bilgi için İran Gezi Rehberi sayfamıza bakabilirsiniz.

4 Comments

  1. Yorumlarınız seçimleriniz ve tavsiyeleriniz şaşırtıcı derecede isabetli, tebrikler. Kaşan planı yaparken önerilerinizi dikkatle okudum, tavsiyelerinizi dinledim. hiç bahsetmesiğiniz yerlere de gittim. Hiç gitmesem de olurmuş oralara.
    bir de eklemem gerekir ki Ameriha ve çalışanları için az bile söylemişsiniz. gerçekten iyiler dostum bu yüzden restoran inanılmaz dolu ve dışardan çat diye geleni alamıyorlar malesef. yarın için söz verseler de yarını kim bilir nerde başlayacak insanlar var… yani gitmeden randevu alın en az bir gün önce. yoksa benim gibi, kafesiyle yetineyim derken bir de oranın harikalığıyla dövdüğü insancıklardan olmayın. limonataları, iranın misket limonuyla ne yapacağını bilen bir barista sayesinde -Zeynep- mükemmel, best, şaheser. hala damağımda tadı

  2. Bu seyahatle ilgili verdiğiniz bilgilerden çok yararlandım. İçerik ve fotoğraflar gayet iyi ve özenle hazırlanmış. Umarım 19 Mayıs’tan sonra ben de bu güzel yerleri görme şansı bulurum.

Bir Cevap Yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir