TİFLİS’TE YAPMADAN DÖNMEYİN DEDİĞİMİZ 30 ŞEY

Bu yazımızda sizlere Tiflis’te yapmadan dönmeyin diyeceğimiz en keyifli 30 deneyimle geldik. Aralarından ilgi alanınıza, zevkinize ve modunuza uygun olanları not alıp şehirdeki günlerinizi maksimum verimde değerlendirin!

Elbette planlama yapmadan önce, şehrin en önemli yerlerini bölge bölge anlattığımız ve gün gün rota çıkardığımız Tiflis’te Gezilecek Yerler – 4 Günlük Rota yazımıza ve Gürcistan hakkında diğer her konu için de Gürcistan Gezi Rehberimize göz atmayı unutmayın.

Sololaki: Tiflis’te konaklamak için favori bölgemiz. Hem gezilecek yerlere yakın olması hem bohem atmosferi hem de hip yeme içme mekanları ile öne çıkıyor. Şehrin en keşfe açık ve yükselişte olan mahallelerinden biri.

Sololaki otellerini incelemek için tıklayın.

Vera: Tiflis’in en popüler konaklama seçeneklerinin bulunduğu, en sevilen üçüncü dalga cafelerinin ve şarap barlarının kümelendiği cool mahallesi. Elbette fiyatlar da ona göre şehrin geneline oranla daha yüksek.

Vera otellerini incelemek için tıklayın.

Kala: Kale bölgesi olarak da adlandırabileceğimiz bu tarihi mahalle, şehri keşfetmeye başlamak için ideal bir yer. Kala bir bakıma Tiflis’in Sultanahmet’i. Özellikle de Tiflis’e ilk kez gelecekler için turistik tüm yerlerin göbeğinde olması ile tercih sebebi. Ancak çok turistik olduğundan biraz şehrin geneline göre pahalı kalıyor.

Kala otellerini incelemek için tıklayın.

Chugureti: Tiflis’in Brooklyn’i diyebileceğimiz bölgesi. Berlin vari dönüştürülmüş mekanların çok olduğu, bolca ortak çalışma alanı, otel, yeme içme ve ve gece mekanı bulabileceğiniz hip bir bölge.

Chugureti otellerini incelemek için tıklayın.

1. Gürcü Mantısı Khinkali’yi (Hinkal) Tadın

Khinkali veya Hinkal, temelde elle ısırarak yenecek kadar iri olan Gürcü mantıları. Gürcü mutfağının simgesi olan iki yemekten biri. İçindeki dolgu malzemesi en klasik haliyle et olsa da mantarlısından patateslisine, otlusundan peynirlisine farklı farklı pek çok versiyonu var.  Kimi yerde porsiyonlar halinde kimi yerde ise tane ile satılıyor. Tanesi 1-2 Lari arasında değişiyor. Çoğu restoranın menüsünde bulabilirsiniz ancak sadece khinkali yapan yerler bu konuda çok daha başarılılar. Biz de Khinkali’yi tadabileceğiniz yerleri Tiflis’te Ne Yenir, Nerede Yenir yazımızda verdik.

2. Adjarian Khachapuri’yi (Haçapuri) Yerinde Yiyin

Khachapuri, geleneksel olarak Sulguni veya Imereti peyniri veya her ikisinin kombinasyonu ile doldurulan mayalı bir hamurdan yapılıyor. Gürcistan’ın farklı bölgelerinden 50’den fazla Khachapuri türü var ama en ünlüsü içinde yumurta kırılmış olan Adjarian Khachapuri. Khachapuri hakkındaki diğer detayları da yine Tiflis’te Ne Yenir, Nerede Yenir yazımızda anlattık.

3. Bol Kişnişli Gürcü Yemeklerine Doyun

Böyle bir başlık koymamızın nedeni geleneksel Gürcü yemeklerinin hemen hemen hepsinde temel baharat olarak kişniş bulunuyor olması. Bu Urfa’ya gideceklere bol acılı yemeklere hazır olun demek gibi bir şey. O nedenle de kişniş sevenler için cennete düştüler diyebiliriz. Fakat öte yandan bu kişnişten çok da haz etmeyenler için biraz zorlayıcı bir durum olabiliyor. Eğer siz de kişnişin baskın tadından çok hoşlanmıyorsanız, yemek seçimlerinde içindekiler kısmına dikkat edin veya garsona içinde kişniş olmayan yemekleri sorun. Gürcü yemeklerini rehber eşliğinde nokta atışı mekanlarda tatmak isterseniz, 3,5 saat süren ve 10 farklı lezzet tattıran bu yürüyüş turunu tercih edebilirsiniz.

Tiflis’ten mekan önerilerimizi Tiflis Yeme İçme Rehberi – En Güzel Restoranlar, Cafeler ve Barlar yazımızda bulabilirsiniz.

4. Bir Akşam Üzeri Füniküler İle Mtatsminda Park’a Çıkıp Manzaraya Bakın

Mtatsminda Park, dikey füniküler ile ulaşılabilen Tiflis’in en yüksek noktası. İçinde de tematik park atrakasiyonları, dönme dolap, televizyon kulesi, yeme içme ve piknik alanları var. Özellikle de kış dışı aylarda, turistler kadar yerli halkın da sevdiği bir aktivite. Ayrıca gün batımında Tiflis’in en geniş açılı manzaralarını bu tepeden elde ediyorsunuz. Ayrıca yavaşça yukarı doğru çıkarken gözünüzün önüne gelen şehir manzaralarına hayran kalacağınız füniküler yolculuğu da en az Mtatsminda Park kadar ikonik bir Tiflis deneyimi.

5. Rustaveli Caddesi’ni Boydan Boya Yürüyün

Rustaveli Caddesi Tiflis’in en önemli caddesi. Sağlı sollu olarak sadece Tiflis’in değil tüm ülkenin en önemli idari ve kültürel yapıları bu cadde üzerinde sıralanıyor. MoMA Tbilisi, Tiflis Opera ve Balesi, Ulusal Galeri, Parlamento Binası, Güzel Sanatlar Müzesi, Arkeoloji Müzesi, Kashueti St. George Kilisesi…Hepsini tek tek görmek kolay ancak gezmek zor. Bunun için Tiflis’te çok fazla gününüzün olması gerekir. Ancak devasa ağaçların gölgesinde caddeyi en az bir kez boydan boya yürümek olmazsa olmazlardan. Hele ki yılbaşı döneminde geldiyseniz, ışıklandırılmış caddenin bir de akşamını görün.

6. Teleferik İle Narikala’ya Çıkın

Teleferikle Narikala ve Kartlis Deda’nın bulunduğu Sololaki Tepesi’ne çıkmak gerçek bir Tiflis klasiği. Hatta şehirde yapılabilecek en keyifli şeylerden biri. 2 dakika süren panoramik yolculukta sizleri harika manzaralar bekliyor. Teleferik Avlabari bölgesindeki Rike Park ve Sololaki Tepesi arasında 10.00-22.00 saatleri arasında işliyor. İndiğiniz yerde sağa dönüp ilerlediğinizde Tiflis’in devasa heykeli Kartlis Deda’ya sola dönüp ilerlediğinizde şehrin tarihi kalesi Narikala düz ilerlerseniz de Botanik Bahçesi’ne ulaşıyorsunuz. Bizce şehrin ışıklı halini görmek için bir de akşam saatlerinde binilebilir.

7. Sololaki’de Bar Hopping Yapın

Sololaki bölgesi akşam bar hopping için en uygun bölge. Mahallenin her sokağında yerellerin takıldığı barlar, publar ve şarapevleri var. Kimisi speakeasy barlar gibi binaların en alt katında, küçük bir kapının ardına gizlenmiş yerler kimileri ise binaların avlusuna geniş geniş kurulmuş, bira bahçelerini andıran mekanlar. En popüler birkaç seçeneği Tiflis Yeme İçme Rehberi – En Güzel Restoranlar, Cafeler, Barlar yazımızda verdik ancak daha organize bir program isterseniz bu yürüyüş turuna katılabilirsiniz. Pub Crawl yürüyüş turuna bilet almak için tıklayın.

8. Şehrin Sokaklarında Mural Avına Çıkın

Tiflis bizim gibi sokak sanatının peşinden sokak sokak gezmeyi sevenler için tam bir cennet. Her köşe başında Tiflisli ve yabancı sanatçıların muralleri ile karşılaşıyorsunuz. Şehirdeki en güzel murallar, Gürcistan’da sokak sanatını destekleyici bir sanat hareketi olan Niko Movement ve Tbilisi Mural Fest sayesinde oluşturulmuş. Siz de bu haritadan hepsinin yerlerini kolaylıkla bulabilir, sanatçılarını öğrenebilirsiniz. Tiflis’in mural avına en müsait bölgeleri ise şehrin bohem mahallesi, Fabrika Tbilisi’nin de bulunduğu Chugureti, şehrin banliyösü sayılan Saburtalo ve şehrin hipster mahalleleri Vera ve Vake şeklinde. Eski şehir bölgesinde ve Rustaveli civarında da ender olsa da sokak sanatına rastlanıyor.

9. Gürcü Bağlarını Keşfedin

Gürcistan, 8.000 yıllık bağcılık ve şarapçılık geçmişi, 400’den fazla üzüm çeşidi, UNESCO tarafından korunan antik şarap yapım teknikleri, dünya klasmanında yarışan apelasyonları ile şarapçılık literatüründe özel bir yere sahip. Her ne kadar bir başka önemli üretici olan Fransa kadar şatafatlı bir üne sahip olmasa bu onun üzümü şaraba çeviren dünyadaki ilk yerlerden biri olduğu gerçeğini ve şarabın Gürcü kültüründeki yerini değiştirmiyor. Gürcü halkı için şarap = din, kültür, gelenek, gastronomi, ekonomi…Kısacası her şey. O nedenle de Tiflis’e geldiğinizde mutlaka ama mutlaka diyeceğimiz şeylerin başında Gürcü bağlarını keşfetmeniz geliyor. Detayları Tiflis’te Ne Yenir, Nerede Yenir yazımızda bulabilirsiniz.

Ayrıca şehirde daha çok vaktiniz varsa, tüm ülkedeki şarabın %70’inin de üretildiği, Gürcistan’ın doğusunda bulunan Kakheti’ye doğru günübirlik bir tura da çıkabilirsiniz. Tiflis’ten çıkmalı, rehberli, 7 duraklı, günübirlik Kakheti turuna bilet almak için tıklayın.

10. Kapıların Ardındaki Gizli Cevherleri Keşfedin

Tiflis bol sürprizli bir şehir. Hiç beklemediğiniz yerlerden beklemediğiniz mekanlar çıkıyor. Aralık duran bir kapının ardında ne cevherler saklıyor. Tiflis’in en güzel evlerinden biri kabul edilen, Ivane Machabeli Sokağı 17 numarada bulunan, tütün tüccarı Mikhail Kalantarov’un Mağribi mimarisi esintileri taşıyan konağı Kalantarov Evi, Kaçar mimarisinde görülen, ihtişamlı aynalı salonların Tiflis’teki örneğini bulabileceğiniz Tiflis Devlet Sanat Akademisi, şehirdeki İpek Yolu mirasının bugünlere gelebilmiş temsilcisi Tbileli Karvasla mutlaka haritanızda işaretlenmiş olsun. Hepsi hakkında detaylı bilgiyi Tiflis’te Gezilecek Yerler – 4 Günlük Rota yazımızda bulabilirsiniz.

11. İki Kere Yeni Yıla Girin

Tiflis’te yeni yıl iki kez kutlanıyor. Hayır yanlış duymadınız! Biri Gregoryen takvime göre 1 Ocak’ta diğeri de Jülyen takvimine göre 14 Ocak’ta. Gürcü halkı Ortodoks Hristiyan bir toplum olduğundan, resmi yeni yıl kadar resmi olmayan dini yeni yılı da kutluyor. Yani aynı ayda iki kez yeni yıl kutlamaları oluyor. Havai fişekler iki kez şehirde yükseliyor. Bu nedenle Noel pazarları ve Rustaveli Caddesi, Özgürlük Meydanı, Orbeliani Meydanı, Atoneli Caddesi gibi ana arterlerdeki yeni yıl süslemeleri de Ocak ortasından sonra kaldırılıyor. Siz de Tiflis’e yeni yıl için gelirseniz, işiniz uzaktan çalışmaya da uygunsa, tatilinizi biraz daha uzatıp iki kez yeni yıla girebilirsiniz.

12. Tiflis’in Alternatif Yüzü Fabrika’yı Görün

Fabrika Tbilisi, Tiflis’in bomontiadası, şehrin en dinamik yaratıcı merkezi. Barların, restoranların, butik tasarım dükkanlarının yer aldığı, avlusu her mevsim turistler ve yerellerle cıvıl cıvıl olan bir buluşma noktası. Eski bir Sovyet iplik fabrikasından dönüştürülmüş olmasıyla da bira fabrikasından dönüştürülmüş bomontiada’ya daha da çok benziyor. Ancak ondan ayrışan yönü aynı zamanda dünyanın en popüler hosteli olması. Anlayacağınız bu hostelde konaklamak bile başlı başına bir Tiflis deneyimi. Fakat o kadar popüler ki odaları yok satıyor. Eğer burada kalmak istiyorsanız, gelmeden çok önce yerinizi ayırtmayı unutmayın. Fabrika Tbilisi’yi incelemek ve rezervasyon yaptırmak için tıklayın.

13. Eski Tiflis Sokaklarını Yürüyerek Keşfedin

Tiflis’in Narikala’yı, tarihi Betlemi mahallesini, Sololaki’yi, Abanotubani’yi (Hamamlar Bölgesi), Leghvatakhevi kanyonunu ve Sioni mahallesini de kapsayan bölgesine Eski Şehir yani Kala bölgesi deniliyor. Tiflis’in tarihi yarımadası gibi düşünebileceğiniz bu bölge, uzun zaman ayrılarak, sokak sokak yürünerek gezilmeyi hak ediyor. Özellikle de Arnavut kaldırımlı, dolambaçlı ve bol yokuşlu sokakları, restore edilmiş veya henüz edilmemiş, avlulu, ahşap cumbalı, balkonlu evleri ile Betlemi, tarihi hamamları, köprüleri ve camisi ile Abanotubani ve dönem zenginlerinin ihtişamlı malikaneleri ile bezeli Sololaki mahalleleri sokak fotoğrafçılığı için tam bir cennet. Kala bölgesini 4 saatlik, rehberli bir yürüyüş turu ile daha derli toplu bir şekilde de gezebilirsiniz. Tiflis’in ikonik yapılarını göreceğiniz yürüyüş turuna bilet almak için tıklayın.

14. Tiflis’in Meşhur Bit Pazarı Dry Bridge Market’te Kaybolun

Siz de bizim gibi gittiğiniz şehirlerde bir şey almayacak olanız bile bit pazarlarını gezmeyi seviyorsanız, Tiflis’in her gün 11.00 – 17.00 saatleri arasında Saarbrucken Köprüsü üzerinde ve altında kurulan ünlü bit pazarı Dry Bridge Market’i not alın. Bit pazarının en büyük özelliği satıcıların çoğunun Sovyet döneminden kalma vintage eşyalar satıyor olması. Savaş madalyalarından plaklara, avizelerden, gümüş çatal bıçaklara, porselenlerden, rozetlere çok farklı parçalar bulabilirsiniz. Pazarın en hareketli zamanları ve satıcıların en fazla olduğu günler hafta sonları. Pazarlık yapmak da serbest.

15. Tiflis’in Sovyet Matbaasından Dönüştürülmüş Hip Oteli Stamba’ya Kahvaltıya Gelin

Tıpkı Fabrika Tbilisi gibi konaklamasanız da gelin ama konaklama şansınız varsa da kaçırmayın diyeceğimiz bir otelden bahsedeceğiz sizlere. Zamanında Gürcistan’ın ilk devlet gazetesinin basıldığı eski bir Sovyet matbaasından dönüştürülmüş olan Stamba Hotel. Tıpkı Fabrika Tbilisi gibi diyoruz çünkü buradaki dönüşüm de aynı ekibin elinden çıkma. Tasarımında Sovyet döneminden kalma orijinal beton kirişler olduğu gibi korunurken, iç mimari detaylarında 1920’lerin rentro esintilerine ve çağdaş mimari öğelerine yer verilmiş. Buraya geldiğinizde kitaplarla ve neon ışıklarla süslü meşhur lobisini görebilir, hediyelik eşya dükkanında tasarım ürünlere göz atabilir ve şehrin en iyi açık büfe kahvaltısını bulacağınız cafesi Cafe Stamba‘da kahvaltı edebilir veya kahve molası verebilirsiniz.

16. Ortodoks Kiliseleri’nde Mum Yakın

Tiflis, İpek Yolu günlerinde öylesine bir kültür etkileşimi yaşamış ki bugün o günlerden şehre miras kalan, kilisesinden, camisine, Zerdüşt tapınağından, sinagoglara kadar uzanan pek çok dine ve mezhepe ait tarihi dini yapıya sahip. Tıpkı İstanbul gibi! Elbette tüm bu çeşitliliğin içinde, ağırlıklı olarak Ortodoks bir toplum olmanın getirdiği doğal nedenlerle Gürcü kiliseleri, şehrin dokusunda diğerlerine göre çok daha öne çıkıyor. Bizce Sioni Katedrali, Sameba Katedrali, Betlemi Kiliseleri, Metekhi Kilisesi ve Kashueti kiliseleri gibi birkaç tanesi kesinlikle zaman ayrılıp görmeye değer. Kimisinin harika bir şehri manzarası, kimisinin ise ihtişamlı bir atmosferi var. Küçük bir not: Gürcü kiliselerinde kadınların tıpkı camilerde olduğu gibi başlarını örtmeleri gerektiğini de hatırlatalım.

17. Vintage Esintili Mekanlarında Kahve Veya Yemek Molası Verin

Tiflis’teki bazı mekanların en önemli özelliği vintage dekorasyonları. Bu şehirde böyle enteresan bir akım var. Mekanlar babanelerimizin anneannelerimizin 1950’lerden kalma evlerini anımsatacak şekilde dekore ediliyor. Bu akımın en önemli temsilcisi ise bir Instagram fenomenine dönüşmüş olan Cafe Linville ancak Tiflis’te en az onun kadar hoş dekorasyonlu ve vintage atmosferli başka seçenekler de var. Amo Rame, Cafe Dante, Bar 22,  L’ADO by Valiko Mansion, Leila, Terracotta, Fotine, Iasamani, Chaduna, Zala Restaurant & Cellar, Keto & Kote onlardan sadece birkaçı. Kimisi cafe, kimisi restoran, kimisi bar. Tiflis’in en popüler vintage esintili mekanlarını Tiflis Yeme İçme Rehberi – En Güzel Restoranlar, Cafeler ve Barlar rehberimizde anlattık.

18. Betlemi Merdivenlerinden Kartlis Deda’ya Çıkın

“Gürcülerin Annesi” yani Kartlis Deda şehrin hemen hemen her yerinden dikkatinizi çekecek büyüklükteki bir kadın heykeli. Sololaki Tepesi’nde bir elinde düşmanlara geçit vermemek için kılıç bir elinde de dostlara ikram etmek için şarap kadehi tutan bu hanımefendiye ulaşımın en keyifli yolu tarihi Betlemi merdivenlerini çıkmak sonrasında da bölgenin kiliselerine ve şehir manzaralarına baka baka ilerleyeceğiniz patika yolu kullanmak. Bu yolculuk bir 10 dakikanızı alacak ancak yokuş ve merdivenli bir yol olduğundan ayağınızda rahat ayakkabılar olmasına dikkat edin.

19. Kaleydeskop Evde Büyülenin

Tiflis’in Instagram ünlüsü noktalarından biri de Gallery 27, nam-ı diğer Kaleydeskop Ev. Şu anda hem içinde insanların halen daha aktif olarak yaşadığı bir Gürcü evi hem de çeşitli sanatçıların atölyelerine ev sahiplliği yapan bir yaratıcı alan. Fakat bu yıkılmaya yüz tutmuş 19. yüzyıldan kalma Gürcü evini bu kadar ünlü yapan şey rengarenk vitraylı merdivenleri. Zaten ona kaleydeskop yakıştırması da bu nedenle yapılıyor. Çünkü evin vitraylarına öğleden sonra vuran güneş merdivenlere sanki bir kaleydeskopun tam içindeymişiz hissi veriyor. İyi hoş yalnız burası hakkında yapacağımız birkaç uyarı var. Ev saat 12.00’den önce açık olmuyor. Gelip de kapıda kalmayın. Ayrıca buranın birilerinin gerçekten evi olduğunu ve gürültü yapmamaya özen göstermeniz gerektiğini unutmayın.

Güncel Not (Mayıs 2023): Galeri binadaki en az 1 yıl sürmesi öngörülen renovasyon çalışmaları nedeniyle biraz ilerideki başka bir binaya taşınmış. O nedenle de muhtemelen bu bir yıl içinde giderseniz kaleydeskop evi göremeyeceksiniz. 

20. Tiflis’in Alternatif Müzelerini Gezin

Şehrin en büyük ve en prestijli müzeleri yukarıda da bahsettiğimiz Rustaveli Caddesi’nde kümelenmiş durumda ancak Tiflis’in bizce asıl olayı sokak aralarında rastlayabileceğiniz küçük müzeleri. Sovyet döneminden beri edebiyatçıların ve yazarların buluşma noktası olagelmiş Yazarlar Evi, görkemli bir Gürcü malikanesinin Gürcü kültür varlıklarının sergilendiği bir müzeye dönüştürüldüğü Art Palace, tavan freskleri, avizeleri ve oymalı merdivenleri gibi mimari detaylarıyla dikkat çeken Kitap Müzesi, zamanında Stalin’in gizlice propaganda belgeleri bastığı matbaasının yer aldığı Yeraltı Matbaa Müzesi, Gürcistan’daki köklü bağcılık ve şarap yapımı kültürünün detaylarını öğrenebileceğiniz Şarap Müzesi onlardan sadece birkaçı.

21. Kraliçe Darejan’ın Balkonundan Şehre Bakın

Avlabari bölgesinde bulunan şehir manzaralı bu dairesel balkon aslında Kral II. Erekle’nin eşi kraliçe Darejan’ın sarayının balkonu. Kendisi Tiflis’in, şehri yerle bir eden yangınlardan, savaşlardan, yağmalardan ve yıkımlardan kurtulup 1770’lerden günümüze kadar gelmeyi başarmış en eski yapılarından biri. Bugün siz de buraya gelip tıpkı bir zamanlar kraliçenin baktığı gibi şehre bakabilirsiniz. Söylemeye bile gerek yok ama çok güzel bir fotoğraf fırsatı.

22. Şehrin Işıklarını Bir Tepeden İzleyin

Ne yapıp edin, akşam olunca harika bir şekilde aydınlatılan Sameba Katedrali’nin başrolde olduğu ışıl ışıl Tiflis manzarasına bir de gece bakın. Bizce bunun için en ideal yerler Narikala Kalesi altında kalan mekanların ve otellerin teras barları veya Narikala Kalesi’ne çıkan yokuşlu Orbiri Caddesi. Yokuş boyunca yükseldikçe manzaralar daha da güzelleşecek. Fakat ben açımı daha panoramik yapmak isterim derseniz bizce akşam saat 22.00’ye kadar işleyen teleferiğe binip şehrin gece haline bir de teleferikten bakmak harika fikir.

23. Narikala Kalesi’nin Merdivenlerinde Şehri Kendinize Fon Yapıp Poz Verin

Şehrin 4. yüzyıldan kalma simgesi Narikala Kalesi’ne geldiğinizde bütünüyle bozulmadan kalmış bir kale yapısı bulmayı değil belki ama çok güzel bir şehir manzarası bulmayı bekleyebilirsiniz. İşte size tam da bu noktada şehir manzarasına sizin de dahil olabileceğiniz bir fotoğraf fırsatı var desek? İçeri girdiğinizde yapının en sağında kalan ve bozulmadan kalmış 10 metrelik bir merdiven dikkatinizi çekecek. İşte bu merdivene dikkatlice tırmandığınızda ortaya arkanıza Tiflis’i, Metekhi Kilisesi’ni, Sameba Katedrali’ni ve yeşil Kura Nehri’ni de alan çok güzel bir kadraj çıkıyor. Özellikle de sabahın erken saatlerinde gelirseniz bu fotoğraf fırsatı için ters ışığa da kalmamış olursunuz. Gelmek için bir diğer güzel zaman da gün batımı saatleri.

24. Tabor Manastırı’ndan Narikala’ya Bakın

Instagram paylaşımlarını süsleyen Tiflis silüetini en iyi nereden görürüm derseniz cevabımız Tabor Manastırı’na çıkan yol olur. Manastıra çıkan yolun tam ortasındaki düzlük alan, hem Narikala’yı hem Abanotubani’yi hem Metekhi Kilisesi’ni hem de ikonik Barış Köprüsü’nü kapsayan bir görüş açısına sahip olduğundan akşam üzeri saatlerinde ve gün batımında buradan harika fotoğraflar çıkıyor.

25. Botanik Bahçesi’nde Yürüyüp Şelaleleri Görün

Tiflis’e geldiğinizde mevsimlerden kış değilse, içinde 4.500’den fazla endemik ve egzotik ağaç türü, süs bahçeleri, şifalı bitki bahçeleri, seralar, limonluk, Japon bahçesi ve şalele olan Gürcistan Botanik Bahçesi’nde yürüyüş yapmak çok güzel bir pazar ve şehirden doğaya kaçış programı. Mevsimlerden kış değilse diyoruz çünkü bahçedeki neredeyse bütün ağaçlar yaprak döken cinsten. Yani ağaçlar yaprak döktüğünde parkın asıl esprisi de kaçmış oluyor. İster yürüyerek ister teleferikle ulaşım sağlayabilirsiniz. Teleferikle gelirseniz parka girişin hemen tam önüne çıkmış oluyorsunuz. Girişi ücretli.

26. Sameba’nın Gölgesinde Kaybolun

Sameba Katedrali, gece aydınlatıldığında Tiflis’in hemen hemen her yerinden görülebilen o meşhur katedral. Sadece Tiflis’in değil tüm Gürcistan’ın en büyük dini yapısı. Her ne kadar antik bir Gürcü kilisesi görünümünde olsa da aslında 2004 yılında yapılmış çok yeni bir katedral. Yani aslında sanılanın aksine bir tarihi yapı değil. Yine de görkemi ile adından söz ettiren ve kısa sürede şehrin simgelerinden biri haline gelebilmiş bir abide. Fotoğraflarınızda doğru ışığı yakalamak adına doğru zamanda gitmeye dikkat edin. Bizim çektiğimiz cephesine ışık akşam üzeri saatlerinde vuruyor. Sabahları ışık yan cephesinde oluyor.

27. Wine Factory N1’de Gastronomik Bir Yolculuğa Çıkın

Wine Factory N1 bizim Tiflis gezimizde keşfettiğimiz en keyfili mekanlardan biri oldu. Söylememize gerek bile yok ama tabii ki dönüştürülmüş mekanlardan biri. 1800’lerden kalma şarap fabrikası kompleksinin binaları, 2017 yılında kokteyl ve şarap barlarının, restoranların ve butik mağazaların bulunduğu bir hub olarak yeniden değerlendirilmiş. Bar hopping için de ideal yerlerden. Bura en az 15 mekan var ama favorilerimiz akşam yemeği için Veriko, Holy veya Shushabandi, bir şeyler içmek içinse Cocktail Factory.

28. Yakalarsanız Gabriadze Kukla Tiyatrosunda Bir Oyun İzleyin

Adını Gürcü tiyatro yönetmeni Rezo Gabriadze’den alan Gabriadze Kukla Tiyatrosu’nun önündeki yamuk yumuk mimarili, ilginç saat kulesi tahmin edersiniz ki şehrin en ilgi çeken noktalarından biri. 2010’da inşa edilen kulenin içinde küçük bir de kukla tiyatrosu var ve günde iki kez öğlen 12.00’de ve akşam 19.00’da mini bir gösteri yapıyorlar. Gabriadze Kukla Tiyatrosu ise 1981’den beri alanında dünyanın en prestijli sahnelerinden biri. Burada bir kukla gösterisi de yakalayabilirsiniz ancak yerler 80 kişi ile sınırlı olduğundan muhtemelen Tiflis’e gelmeden çok öncesinde biletleri takip etmeniz gerekiyor.

29. Şehrin Sokaklarındaki Detayları Fark Edin

Tiflis’in özellikle de mekanları ve sokak sanatı ile ne kadar sürprizli olduğundan oldukça bahsettik şimdi sıra sokaklarının ne kadar sürprizli olabileceğinde. Tiflis’te müthiş bir heykel kültürü var. Sokaklarında, kamusal alanlarında, meydanlarında hatta köprülerinde yürürken karşınıza bazen esprili bazen düşündürücü bazense ürkütücü heykeller çıkabiliyor. Bu heykellerin çoğunluğu da bronz veya bakır materyallerinden oluşuyor. Özellikle de Baratashvili Caddesi’ndeki Irakli Tsuladze’nin, lambacılık gibi unutulmuş bir mesleğe güzel bir gönderme yaptığı bu heykeline, Nikoloz Baratashvili Köprüsü’ndeki Giorgi Japaridze eseri bronz heykellerine, Rustaveli Caddesi 22 numaradaki duvardan çıkan saksafoncuya, Gabriadze Kukla Tiyatrosu’nun sokağındaki postacı ve arkadaşına rastlarsanız mutlaka göz gezdirin.

30. Vaktiniz Kalırsa Chronicles of Georgia’yı Görün

3.000 yıllık Gürcü tarihini ve Hıristiyanlığın Gürcistan’daki 2.000 yıllık geçmişini devasa tabletlere işleyip dikmek mi? Bir ülkeyi ve dini anmak için oldukça iddialı bir yol ama kabulümüz. El yapımı bir Stonehenge’i andıran anıt Tiflis merkezin biraz dışında kalan Chronicle of Georgia. Zurab Tsereteli tarafından tasarlanan eser toplam 16 dikey ve yatay sütundan oluşuyor. Anıtın üst tarafında Gürcistan’ın tarihi alt tarafında da İsa’nın yaşamı betimleniyor. Yapımına 1985’te başlanmış olmasına rağmen 90’larda SSCB’nin dağılması ve Rus – Gürcü savaşı nedeniyle fonlanamayıp yarım kalmış. Yine de bu hali bile yapay bir göl olan Tiflis Denizi’ne karşı bir manzara ve epik fotağraf kadrajları için gelinmeye değer. Elbette 4 günlük bir vaktiniz varsa…Dilerseniz Tiflis yakınlarındaki birkaç görülesi yeri birleştiren günübirlik, transferli turlara da katılabilirsiniz. Chronicle of Georgia & Mtskheta turuna bilet almak için tıklayın.