VARANASİ – HİNDİSTAN’DA ÖLÜMÜN BAŞKENTİ

Varanasi sizi Hindistan’da en çok sarsacak, en çok değiştirek edecek yer. Şimdiye kadar hiç böyle bir tecrübe yaşamadınız ve muhtemelen hiç bir yer sizi psikolojik olarak bu kadar sınamadı. En çok zorlanacağınız ama en çok da etkileneceğiniz yer.

Varanasi Hindular için çok kutsal bir yer, bir hac noktası. 5000 yıllık tarihi ile dünyada üzerinde hayatın devam ettiği en eski şehir. Mark Twain hakkında” Varanasi, tarihten, geleneklerden, efsanelerden ve hatta onların toplamından 2 kat eski” diye yazmış.

Varanasi yıkım tanrısı Şiva’nın şehri. Hindular burada ölürlerse reenkarnasyondan kurtulup Tanrı ile bir olacaklarına inanıyorlar. Dünyaya tekrar tekrar gelme çilesinden kurtulup bu nirvanaya ermeye “mokşa” deniyor. Dolayısı ile hastalar, elden ayaktan düşmüş yaşlılar ülkenin her yerinden buraya ölecekleri günü beklemeye geliyor. Şehir bir zamanlar ölümünü bekleyenlerin konakladığı mokşa misafirhanelerini ile doluymuş ama turizm daha çok kazandırınca otel olarak işletmeye başlamışlar.

Mokşa misafirhanelerini karşılayaman bir sürü insan var. Günlerce, hatta bazen yıllarca sokaklarda bir battaniyenin altında birbirlerine sokularak ölmeyi umarak bekliyorlar. Çünkü burada ölmek dünyaya geri gelme ızdırabından kurtuluş, nirvanaya ermek demek. Bu sebebple burada ölecek kadar şanslı olamayanların cesetlerini bile aileleri buraya getiriyor, en azından burada yakılmaları için.

Şehir nereden bakarsanız içine yaşam olan dev bir morg. Her gün yüzlerce ceset Ganj’ın kenarında yakılıyor ve şehri kokusu kaplıyor. Kremasyonu 10 metreden izledik, bir anda yanan bedenin kokusu ağzımdan, gözümden içeri doldu. Dehşete düştüm. Diğer herkes içinse durum çok normaldi; ölüm Hindular için çok olağan birşey, ruhun sonsuz yolculuğundaki küçük bir kavşak. Yakınını kaybedenler bile çok sakin, belki de huzurlu…

Önemli Not:
Hindistan’a gitmeden önce mutlaka şu iki yazıyı okumanızı öneririz:
– Hindistan (Nasıl bir yer, pis mi, din, kast sistemi, gitmeden önce mutlaka bilmeniz gerekenler)
– Hindistan gezi rehberi (Bütçe & rota & uyarılar ve öneriler & gitmeden önce yapmanız gereken hazırlıklar)

 

Kremasyon: Hindistan’da Ölü Yakma Seramonisi

Ölen kişinin cesedi beyaz bir kefene sarılı şekilde omuzlarda taşınarak Ganj’ın kenarına getiriliyor. Üzeri bir tabut gibi kapanmadığı için kefenin altından tüm vücudun hatlatırını seçebiliyorsunuz. Ölümü çok farklı bakan bir kültürde yetişmiş insanlar olarak allak bullak oluyorsunuz. Ben yolda kedi ölüsü görsem bile bakamam, oradaysa ölüm ruhun kabuk değiştirmesi gibi birşey.

Ölmek de kolay değil Hindistan’da. Bedenin yanması için 4 saat ateşi devam ettirek kadar odun lazım. Kişinin büyüklüğüne göre 200 ile 500 kilo arasında odun yakılıyor. Güzel kokulu sandal ağacı kullanıyorlarmış, ama çok pahalı kalınca onun 100’de 1’i fiyatındaki bir ağacın odunundan alıp, üzerine sandal ağacı talaşı serpmeye dönmüşler. Ayrıca yakma işleminin kutsal ateş ile gerçekleşmesi gerekiyor, onu da rahiplerden para ile alıyorlar.

Yanma işlemi gerçekleşirken ısınan kafatasları patlıyor ve bunun ruhun bedenden ayrılma anı olduğunu düşünüyorlar. Bazen patlamadığında ise bir sopa yardımı ile kafatasını kırıyorlar. Yanma işlemi bittiğinde doku yoğunluğu çok olduğundan kadınların kalçaları, erkeklerin de göğüsleri tam yanmıyormuş. Onları da Ganj’a atıyorlar.

Külleri Ganj’a attılarını söyleyenler var ama bize yerel bir rehber açık alanda kendi kendine uçuştuğunu ya da çöpe atıldığını da söyledi.

Kimler Yakılmıyor

Çocuklar, hamileler ve yılan sokması sebebiyle ölenler yakılmıyor. Yılan kutsal bir hayvan ve iyileştirici gücü olduğuna inanıyorlar. Onları bir sala koyup, Ganj’a salıyorlar. Çocuklar ve hamileler ise ayaklarına bir taş bağlanarak nehre atılıyor.

Varanasi Gezi Rehberi

1. Yerel Rehber Ayarlayın

Varanasi mutlaka ama mutlaka bir rehber ile gezilmesi gereken bir yer. Hinduizm’e, sosyal yaşantıya dair bilmeniz gereken bir sürü şey var burayı anlamanız için. Biz rehberimizle sokakta tesadüfen tanıştık, verdiği gaz üzerine tam günlük tur aldık ama bize sorarsanız o yarım günlük tur gayet yeterli. Tam gün için 3000 rupee istiyor ama biz 2000’e el sıkıştık, sabah tekne turu dahil, ulaşım hariç (o da zaten tuktuk ile genelde 100 rupee tutuyor). Ghatları  (Ganj’ın kenarındaki merdivenlere ghat deniyor) gezdiriyor, kremasyona, birkaç tapınağa götürüyor. Buraları, kültürü birilenin size anlatması şart. Hinduizm yazımızdan temel bilgileri edinebilirsiniz. Tur zaten buradaki önemli tapınak gibi gezilip görülecek yerleri kapsadığı için burada onları ayrıca yazmayacağız. Bizim rehberi tutmak isterseniz Facebook sayfası burada.

2. Akşam Seramonisi “Aarti”yi Mutlaka İzleyin

Varanasi’de mutlaka görmeniz gereken en önemli 2 şey: Kremasyon ve Aarti. Aarti kutsal Ganj ve tanrılar için gerçekleştirilen bir ateş seramonisi. Hava şartları ne olursa olsun her akşam Hindu rahipler Ganj’ın kenarında birkaç saat süren bir ritüel gerçekleştiriyor ve Varanasi hem Hinduizm, hem Caynacılık, hem de Buddism’de kutsal kabul edildiği için dünyanın her yerinden insanlar buraya hacca geliyor. Seramoni kış aylarında saat 18.30’da, yaz aylarında ise 19.00’de başlıyor, Dasaswamedh Ghat ve komşu ghatlarda gerçekleşiyor.

Not:
– Bazı insanlar seramoniyi izleme için kenara bağlı olan teknelere biniyor ama kesinlikle gerek yok. Tekne kişi başı 700 rupee’den başlıyor ve yok yere hareket özgürlüğünüzü kısıtlıyor. Görüntü de daha iyi diyemeyiz.
– Sabahları 7’de de aynı seramoninin küçüğü gerçekleşiyor ama akşam seramonisine kıyasla çok sönük ve ufak çaplı kalıyor.

3. Sabah Tekne Turuna Çıkın

Yerel rehberle gezerseniz turunuz tekne turu ile başlayacak, eğer kendiniz geziyorsanız da mutlaka 7′ gibi aynı turu kendiniz yapmalısınız. Tekne sizi şehrin karşı yakasındaki büyük krematoryuma götürüyor. Bizim şansımıza sis aşırı yoğun olduğu için birşey göremeden geri döndük, ama o bembeyaz karanlık sisin içinde kaybolmak, uzaktan gelen çan sesleri falan yine çok etkileyici oluyor. Ayrıca sabah Ganj’da yıkanmaya ve kutsanmaya gelmiş insanları, çamaşır yıkayanları izlemek de çok enteresan. Bu arada kışın gidiyorsanız sabah ciddi soğuk oluyor. Montsuz çıkmayın.

4. Kremasyona Şahit Olun

Dediğimiz gibi insanlar buraya ölmek için geliyor, burada ölmeyenlerin cesetleri en azından burada yakılmak üzere buraya getiriliyor. Şehirde kremasyonun gerçekleştiği birkaç nokta var. Aralarında en kolayı şehrin en eski krematoryumu olan Harishchandra Ghat. Kremasyon herkese açık, herkes izleyebiliyor ama fotoğrafını ve videosunu çekmek yasak. Ama malesef o da biraz ticarileşmiş, 6000 rupi gibi bir fiyat belirlemişler, verirseniz çektiriyorlarmış.

5. Bengali Tola Road’u Baştan Aşağı Yürüyün

Varanasi’nin gezmesi en keyifli yeri. Turistler için açılmış kafeler, hediyelik eşya dükkanları, tur acentaları var. Burada Hint enstürmanları satan meşhur bir dükkan var. Uğramaya ihmal etmeyin. Ayrıca deneyecek kadar cesursanız şehrin en popüler lassicisi (smoothieye benzer bir içecek) burada.

Varanasi’ye Gitmesek Mi

“Varanasi benim kulağıma çok zor geldi, acaba gitmesek mi?” Mutlaka gidin. O sırada sarsılsanız bile, ömrünüz boyunca iyi ki gittim gördüm diyeceksiniz.

Varanasi’ye Kaç Gün Ayırmalı

Varanasi tüm Hindistan‘da gördüğümüz en pis yer. Biz yine iyi halini gördük, Muson zamanı taşan nehir ve folseptikler, yazın sıcağında çürüyen organik madde kokusu çok kötü oluyormuş. Bir de bunun üzerine şehrin ölüm şehri olması, şehirdeki yanık kokusu falan insanı gerçekten gerebiliyor. Eğer özellikle ruhani bir sebep için gelmiyorsanız, Varanasi’ye sadece 1 gün ayırmanız yeterli. Zaten göreceğiniz herşeyi de görmüş oluyorsunuz.

Önemli Bilgiler & Uyarılar

– Ganj’a Girmeyin!
Buraya gelen hacılar, buralılar kendilerini Ganj’a atıyor, suyunu kutsanmak için kana kana içiyorlar  ama lütfen siz uzak durun. Ganj dünyanın en pis nehrilerinin başında geliyor. Kanalizasyon Ganj’a boşaltılıyor, kimayasal atıklar nehre karışıyor, cesetler ve arta kalanlar içine atılıyor, Hintliler ellerine geçeni hediye olarak nehre atıyor,  cüzzamlılar, ölümcül hastalıkları olan kişiler Ganj’da yıkanıyor, vs vs… Üf sen de tam bir beyaz adam gibi konuştun diyorsan, Hint devleti bile kendi vatandaşlarını açık açık Ganj sağlığa çok tehlikeli diye uyarıyor.

– Minimum Temas
Anlayacağınız üzere ortam pek hijyenik değil. Hintlilerin bağışıklık sistemi buranın ortamına kendini adapte etmiş. O yüzden onlar kadar rahat davranmayın.

– Yalvarırım bu otelden başka yerde kalmayın
Varanasi’de düzgün zaten hepi topu 2 otel var. Tridev Hotel temizlik olarak aralarında en iyisi. Zaten aralarındaki en yenisi de. Oteller bölgesinde olmaması de aslında bir avantaj çünkü oteller bölgesinin dar sokakları sebebiyle araç girmiyor, valizleri yüklenmek zorunda kalıyorsunuz. Oda fiyatına kahvaltı dahil. İncelemek ve hemen bir oda kapmak için buraya tıklayın.

– Bu Tuzaklara Düşmeyin! 
– Her yerde olduğu gibi burada da dini ticarete dökenler var. Birisi gelip alnınıza boya sürüp seni kutsadım deyip, zorla bahşiş isterse şaşmayın.
– Birileri yanınıza gelip size ghatları ya da kültürleri açıklamaya başlasıysa, bilin ki sizden para isteyecek.
– Sadhular, yani bu yüzü boyalı ermişler eğer fotoğraf çekmenize izin veriyorlarsa mutlaka para isteyeceklerdir. Vermezseniz de sizi kötü karma ile lanetliyorlar.
– Şehirde ciddi bir işsizlik var ve hırsızlık yaygın. Cüzdanınıza, çantanıza dikkat edin.
– İnsanlar sizden sıkça odun parası dilenecekler. Bu da buranın dilenme yöntemi olmuş.

– Akşam iyi bir duş yapın! Fark etmeseniz bile havanda uçan o küller her yerinize doluyorlar.

– Yeme İçme
– Varanasi’de mecburen vejetaryen olacaksınız. Dini bir şehir olduğu için hiç bir et türü tüketilmiyor.
– Açıkçası Hatta 3 öğününüzü de bizim otelin restoranında yiyin deriz. En temiz yer de orası.

– Fiyatlar: 
– Havalimanında taksiler 1000 rupi istiyor ama biz 600 rupi ödedik.
– Burada Uber yok ama Hint hattınız varsa Hint versiyonu olan Ola’yı yükleyebiliyorsunuz. Havalimanına giderken en iyi fiyatlar Ola’da.
– Tridev Otel’den ghatlar, temple şu bu auto-rickshaw (tuktuk) ile 100 rupi tutuyor. Şehir içinde insanlar dolmuş gibi rickshaw paylaşıyor kişi balı 15 rupiye ama nedense pek turistleri almıyorlar.
– Tapınakların Saatleri: Tapınaklar 12.00’de kapanıyor, Durga Temple ise 13.00’te. Öğle yemeğinden sonra açılıyorlar
– Şişe su 20 rupi

– Sadhular
Yukarıda kısaca ermişler olarak bahsetmiştik. Ganj kenarında kafa yapıcı madde kullanan Sadhular göreceksniz. Spiritüel bir araç olarak kullanıyorlar. Bununla birlikte bu yasalar aykırı. Hindistan’a üzerinde 1 gr bile uyuşturucu bulundurmanın cezı 10 yıl hapisten başlıyor. Bir enteresan not da Sadhuların ölen insanın küllerini yüzlerine ve vücudlarına boya gibi sürdükleri.

– Paan
Tütün gibi çiğnen bir yaprak. Hindistan’da her yerde var ama burada ektra yaygın.

– Dilek tutup, adağınızı Ganj’a salmadan gelmeyin. (Akşam seramonisinde satılıyor)